(2-6 YAŞ) (KİMLİK GELİŞİMİ)
Pozitif disiplin anlayışı çocuğun kişiliğine ve öz saygısına zarar vermeden, istenen kuralları
ve davranışları ona benimsetme anlayışıdır.
Böylece çocuk hem kuralları benimser, olumlu kişilik özelliklerine sahip olur, hem de bu
özellikler onda kalıcılık kazanır, yalnız başına kaldığı zaman da kendini denetleyebilir,
disipline edebilir ve sağlıklı tutumlar geliştirir.
POZİTİF DİSİPLİN ANLAYIŞINDA BULUNMASI GEREKENLER
Çocuğu koşulsuz olarak sevmek ve sevildiğini ifade edebilmek, kabul etmek
• Şöyle olursan seni severim değil ,”Sen benim için her zaman değerlisin, seni çok
seviyorum “ifadesini içtenlikle kullanmak, davranışlarla bunu yansıtmak. Çocuğun
ruhsal yönden sağlıklı gelişebilmesi için çok önemli.
Çocuğa güvenmek
• Çocuğu ilgilendiren konularda onun düşüncesini almak ve düşüncelerine değer
vermek, takdir edici sözler söylemek, çocukta aynı zamanda olumlu bir benlik algısı
oluşturur.
İyi model olmak
• Yapılmayan ya da isteksizce yapılan bir davranışın çocuktan istenmesinin çocuğa
olumlu bir etkisi olmaz.
Çocuğu tanımak
• Yaş dönemine göre çocuğun özelliklerini, yeteneklerini ve daha çok nelerden
hoşlandığını, nelere kızdığını ve nelerden korktuğunu, duygularını paylaşıp
paylaşmadığını, olumsuz duygularını hangi yollarla ifade ettiğini (konuşarak vurup
kırarak, küserek), sevdiği arkadaşlarını bilmek ve bunlara göre hareket etmek
problemlerin çözümüne katkı sağlar.
Kendinden emin ve kararlı olmak
• Kararlı ve tutarlı olmak ancak inatçı olmamak. Çocuğun bazı istek ve itirazları haklı
olabilir. Gerekirse tutum değiştirmek ve bunu çocuğa açıklamak.
Davranışlarda sınırlar koymak
• Neyin normal neyin normal dışı davranış olduğunu anlayabilmesi için çocuğa
sınırlamalar getirilmelidir. Çocuk nelerin yapılıp, nelerin yapılmaması gereken
davranışlar olduğunu bilerek gelişimini sürdürmelidir.
Olumsuz davranışın nedenini anlamaya çalışmak
• Oluşan problemin çok değişik nedenleri olabilir. Durum çocuğun genel tepkisi olduğu
kadar anlık bir rahatsızlıktan kaynaklanıyor da olabilir. Durumu ve çocuğu anlamaya
çalışmalıdır.
Çözüm için seçenekler sunmak yol göstermek
• Çocuğun bir davranışı yapmaması istendiğinde nedeni anlatılıp, ona seçenekler
sunarak yol gösterilmelidir.
Çocuğu başkalarıyla kıyaslamamak
• Aleyhte kıyaslamalar çocukta olumsuz benlik algılamasının oluşmasına ve kendini
değersiz görmeye başlamasına yol açar. Kıskançlık ve düşmanlık duygusu oluşturur.
Rahat sakin ve sabırlı olmak
• Çocuğun makul istek ve ihtiyaçları geciktirilmeden karşılanmalı, olumsuz saldırgan
davranışlar gösterdiği ve isteklerde bulunduğu zaman duygusal tepkilerden kaçınarak
sakin ve sabırlı olunmalıdır. Çocukta sakinleştikten sonra onunla konuşarak davranışın
uygun olmadığı anlatılmalı ve bir daha bu şekilde hareket etmemesi ve böyle yaparak
bir şey elde edemeyeceği anlatılmalıdır.